Harman Tuğlası: “Kil, killi toprak, saman ve suyun birlikte yoğurulup şekillendirildikten sonra kurutulup özel fırınlarda pişirilmesi yolu ile elde edilen, duvar yapımında ve dekoratif işlerde kullanılan bir malzemedir
Restorasyon ve dekorasyon işlerinde, inşaat duvarlarında, kalorifer bacalarında, temel izolasyonunda, yeraltı kablo tesisatında, şömine yapımında, tünel ve lokman fırınlarında, rutubet ile nemin çok olduğu yerler ve duvarlarda kullanılır.
Harman tuğlası adını, tuğlanın şekillendirme, kurutma, pişirme işlemlerinin yapıldığı alandan alır. Takoz tuğla da denilen harman tuğlasının, hammadde hazırlamadan paketlemeye kadar olan tüm aşamaları harman adı verilen bu alanda gerçekleşmektedir. İnsan gücüne dayalı olarak gerçekleştirilen, geleneksel ve günümüz teknolojisine karşı geleneklsel üretim yöntemlerini koruyan bir üretim şeklidir. Günümüzün seri üretim yöntemlerine karşı daha zahmetli olmasına karşın, harman tuğlası pişme rengi, doğal görüntüsü, kulanım yeri ve amaçları açısından hala tercih edilen bir malzeme olma konumundadır. Birçok binanın restorasyonu ve onarımında kullanılmaktadır. Yine pek çok mimar tasarımında harman tuğlası ile çözülmüş tasarımlarına yer vermektedir. Modern mimaride ve peyzajda aranılan bir malzeme olması sebebi ile harman tuğlasının üretimi günümüzde popülerliğini korumaktadır.
“M.Ö. 4000 yıllarında inşa edilen Babil kulesine göz atarsak arkeologlar ve tarihçiler bu kulenin yapımında seksenbeşmilyon adet tuğla kullanıldığını saptamışlardır (Görçiz, 1996).
Tuğla sanatının da başlangıcı işte bu dönemlere rastlar. Bu bölgeler Mezopotamya’da yer alan Nil, Euprates/ Tigris nehirlerinin aşağı bölgeleridir. Bu bölgelerde yapılan kazılarda en eski bulguların kalıplanmış kil tabletler ve duvar rölyeflerinden oluştuğu gözlenmiştir. Bu da gösteriyor ki tuğla üretimi daha bu zamanlarda başlamış ve o zamanlar bile tapınaklar, en zengin yapılar bu tuğla tabletler ile inşa edilmiştir. Kullanılan bu pişmemiş kil tabletler zamanımızda kullanılan tuğlalara benzer boyutlarda ve elle düzeltilerek şekillendirilmişti. Bu kil tabletlerde (Tuğla) yapılan Carbon 14 deneyleri ise M.Ö. 13000 yılını göstermektedir.
Harman tuğlası üretim aşamaları şu şekilde sınıflandırılabilir:
1. Hammadde hazırlama
2. Şekillendirme
3. Kurutma
4. Pişirme
5. Paketleme